Tips mechanisch horloge

Hoe gebruikt u uw mechanische horloge:

1. Uw horloge zal betrouwbaar functioneren als u zorgvuldig onderstaand advies volgt.

Handopwinding: Wind het horloge regelmatig op, volledig opgewonden zal het uurwerk 24-30 uur lopen. wind het uurwerk op tot u weerstand voelt. Stop dan direct met opwinden (draai het uurwerk nooit te strak op). Wij adviseren om het uurwerk in de ochtend met 10 a 15 slagen op te winden, en voor het slapen gaan nogmaals. zo is de kans op een te strak opgewonden uurwerk minimaal

Automaat: Een automaat wind zichzelf op tijdens gebruik door het bewegen van de pols. Heeft een automaat langer dan twee dagen stil gelegen door het niet te gebruiken, dan kunt u het uurwerk starten door voorzichtig maximaal 15 omwentelingen naar rechts draaien van de gekartelde opwindkroon zoals bij de hand-opwinder. Een automaat zal, als hij 10 uur gedragen is, volledig opgewonden zijn. Als u het horloge dan af doet zal het nog zeker 24 uur door gaan.

Bescherm het horloge tegen vallen, extreme schokken, sterke magnetische velden, water en de gevolgen van chemische producten.

2. Om de hoge nauwkeurigheid van het horloge te behouden is het noodzakelijk om het regelmatig te laten onderhouden. Laat het schoonmaken, smeren en bijstellen door een gekwalificeerde horlogemaker, bij voorkeur om de twee of drie jaar.

3. Vermijd blootstelling van het horloge aan plotselinge veranderingen temperatuur ter voorkoming van condensvorming onder het horloge-glas.

4. Voor het instellen van de uur- en minutenwijzers dient u de kroon voorzichtig uit de horlogekast te trekken. Bij geschroefde kroon dient u deze eerst los te draaien. Zodra de kroon in deze positie is, draait u met de wijzers van de klok mee of tegen de wijzers van de klok in om het uur en de minuten aan te passen. Zodra dit is voltooid, duwt u de kroon terug. 

5. Voor het instellen van de datum bestaan meerdere mogelijkheden:

indien aanwezig drukt u het datumknopje aan de zijkant van de behuizing in waardoor de datum verspringt;

indien er geen datumknopje aanwezig is, dient u de kroon voorzichtig uit de horlogekast te trekken. Geheel uitgetrokken verstelt u uren en minuten, half uitgetrokken kunt u dan de datum verstellen.

Indien deze optie niet mogelijk is, dient u de kroon voorzichtig uit de horlogekast te trekken. Vervolgens draait u met de wijzers van de klok mee tot de datum verandert en gaat door tot de wijzers het punt "02.00 uur" bereikt hebben. Vervolgens terugdraaien tot “19.00 uur” en dit herhalen tot u bij de gewenste datum bent.

6. Starten en stoppen van het stopwatch geschiedt door indrukken van de start/stop knop. Om het stopwatch weer naar de startpositie te laten gaan drukt u op de reset-knop; LET OP, dit mag alleen als de stopwatch is stopgezet!!!

7. Voor het optellen van tijdsintervallen kunt u de start/stop knop naar believen indrukken.

8. MAANFASE-uurwerken: Om de fase van de maan in te stellen moet de horlogekroon in de positie moeten worden gebracht van uur-minuten-instelling. Er bestaat geen snel-instelling, dus u moet (eenmalig) net zolang met de uren draaien tot de maanfase overeenkomt met die van uw kalender. U kunt deze ook vinden op: http://www.kalender-365.nl/maan/actuele-maanstand.html. Wanneer de juiste maanstand is bereikt, dient u tijd en datum in te stellen. Beste volgorde: uurwerk opwinden, maanfase instellen, datum instellen (middels snel-verstelling (19:00 – 2:00 , 2:00 – 19:00), tijd instellen.

Mocht u bovenstaande teveel moeite lijken, dan wordt aangeraden om een quartz-horloge te overwegen. U mist daarmee natuurlijk wel de technische en ambachtelijke verfijning van een mechanisch uurwerk.

Mechanische stopwatches

Mechanische stopwatches:

Bevat uw mechanische horloge een stopwatch-functie, dan dient u daar zorgvuldig mee om te gaan.

Een chronograaf stopwatch wordt geactiveerd door de start/stopknop in te drukken.

Voor het stoppen van de stopwatch dient u nogmaals deze knop in te drukken.

Om de stopwatch weer in de nul-positie te zetten dient u de resetknop in te drukken.

De stopwatch is enkel bedoeld om korte tijdintervallen te meten.

PAS OP: Het indrukken van de resetknop van de stopwatch terwijl de stopwatch nog loopt zal het mechanisme ernstige schade kunnen toebrengen!!!!

Maak maximaal 30 minuten aaneengesloten gebruik van het stopwatch! Het is niet gemaakt om de hele tijd te lopen - uw horloge zal bij langer aaneengesloten gebruik enigszins voor- of achter gaan lopen vanwege het feit dat het stopwatch-gebruik extra energie verbruikt!

Waterdichtheid van horloges

WATERDICHTHEID VAN HORLOGES

Algemeen
Allereerst zijn horloges welke gemaakt zijn voor normaal dagelijks gebruik in principe
niet geschikt om ermee onder water te gaan. Een uurwerk, zowel mechanisch als
electronisch, bevat een aantal belangrijke onderdelen in het gelijkzetmechanisme en het
datum- en wijzerwerk, alsook de schroeven die van blank staal zijn vervaardigd en die
dus kunnen roesten. Roestschade wordt daarom voornamelijk aangetroffen bij de
kastopening van de gelijkzet- of opwindknop en onder de wijzerplaat. Veel horlogekasten
van vooral wat luxere typen, zoals extra platte kasten, met gouden band of zilveren kast,
hebben geen extra voorzieningen welke het uurwerk tegen binnendringen van vocht
beschermen.
Deze “luxe” horloges dienen dan ook, tijdens het dragen, ontzien te worden tegen het
in aanraking komen met vocht. Er kan namelijk ook vocht in het uurwerk komen
zonder dat het horloge in aanraking komt met water. Dit kan veroorzaakt worden
door bijvoorbeeld sportactiviteiten waarbij overmatige transpiratie op kan treden,
waardoor er zich op de pols (onder het horloge) een laagje vocht vormt dat in de
horlogekast kan binnendringen. Tegen zogenaamd spatwater, dat kan voorkomen bij het
handen wassen of het sproeien van de tuin, zijn deze horlogekasten niet beschermd.
Samenvattend; zogenaamd “luxere” horloges dienen ook als zodanig met zorg te worden
behandeld. Ter illustratie, men gaat ook niet de tennisbaan op met luxe lakschoentjes aan.

Waterdichte kasten
Indien een horlogekast op de achterdeksel een aanduiding draagt, die aangeeft dat
het horloge enige vorm van waterdichtheid bezit, betekent dit dat aan de kast
voorzieningen zijn aangebracht die het uurwerk beschermen tegen het binnendringen
van vocht. Bij deze horloges is het glas geperst in een kunststof pakking, de achterdeksel
en eventuele losse glasrand zijn voorzien van een afdichtingspakking en het knopje
(de kroon) en eventuele andere knoppen (drukkers) zijn eveneens voorzien van een
inwendige pakking, die de afdichting verzorgt die over een buisje (de tube) valt dat
uit de kast steekt. Bij enkele modellen bevindt deze afdichting zich inwendig in de
doorlaat van de kast.

Testnormen

Van fabriekswege zijn de aanduidingen van waterdichtheid aangegeven in tekst of symbolen. Zo komen symbolen voor als b.v. een douchekop of visje en kent men ook vele verschillende aanduidingen zoals b.v. waterresistant, waterproof, waterprotected, watersealed, al dan niet met een toevoeging van b.v. 3-5-10-20 ATM of Bar , of b.v. 50-100-300-500-1000 Meter. Deze waarden zijn slechts testnormen van de waterdruk waarmee de horlogekast in de fabriek is getest, let wel, dit gebeurt bij kamertemperatuur. Dat wil daarom geenszins impliceren dat de kast onder alle omstandigheden tot die waterdruk gegarandeerd waterdicht is!!!!

Temperatuursverschil
Het temperatuursverschil is de verraderlijke factor die veel lekkages bij zogenaamd
waterdichte horloges veroorzaakt. Een “waterdichte” kast waarmee b.v. dagelijks
gedoucht wordt, kan bijvoorbeeld volkomen vollopen met water wanneer de gebruiker
er op vakantie mee gaat zwemmen. Wanneer er met het horloge gedoucht wordt is
de temperatuur van het water ongeveer gelijk aan die van de horlogekast, doch wanneer
dit horloge eerst lekker in een “tropisch” zonnetje is opgewarmd kan de temperatuur
wel zo’n 40 tot 50 graden zijn. Komt het horloge nu plotseling in aanraking met water
van zo’n 22 of 25 graden, dan krijgt de horlogekast een klap door het relatief grote
temperatuursverschil en kan de kast, wanneer hij hiervoor niet speciaal is geconstrueerd,
gaan lekken en vol water lopen.

Waterdichtheid in de praktijk
De eerder genoemde fabrieksnormen kunnen in de praktijk als volgt worden vertaald:

waterresistant/waterprotected/watersealed/showerproof/3 tot 5Atm.

Deze horlogekasten zijn beschermd, bij normaal gebruik, tegen het in aanraking komen
met vocht, zonder dat daarbij relatief grote temperatuursverschillen optreden. Zijn dus
geschikt voor sportbeoefening (géén watersport), mag ook zonder problemen b.v.
“per ongeluk” onder de kraan komen of in een emmer water. Voldoende voor een
vochtige omgeving regenbui of spatwater.
Men zou kunnen zeggen dat deze horloges net zo “waterdicht” zijn als een paraplu!

waterproof/5 tot 10 Atm.

Deze horlogekasten zijn beter beschermd tegen waterschade dan de vorige categorie,
waardoor ze b.v. ook wel geschikt zijn om bij watersport te gebruiken zoals surfen
zeilen en snorkelen (in ondiep water), doch niet voor b.v. torenspringen of duiken met
perslucht. “Extreme” temperatuursverschillen dienen echter toch wel vermeden te
worden, zoals b.v. sauna of hete douche.
Horloges zijn “zwaarder” geconstrueerd, meestal een sportief uiterlijk.

waterproof/divingproof 10-20Atm (of meer)

Horlogekast is “professioneel” waterdicht. Ook onder extreme omstandigheden.
Zware horlogekasten, dikkere glazen, eventueel ook voorzien van een schroefkroon,
die zorgt voor extra afdichting van de knop(pen) aan de kast.

Onderhoud van waterdichtheid
De materialen waarmee de afdichtingen van horlogekasten worden verzorgd zijn
onderhevig aan diverse invloeden. Zo worden de pakkingen blootgesteld aan mechanische “slijtage” door het gebruik van de knoppen en drukkers, of door het openen en sluiten van de kast bij b.v. het vervangen van de batterij. Ook kunnen deze pakkingen op termijn uitdrogen of verteren door zuren die in de transpiratie voorkomen, of door blootstelling aan b.v. chloor- of zeewater. Veel fabrikanten adviseren b.v. om het (waterdichte) horloge af te spoelen met leidingwater, nadat het b.v. in chloor- of zeewater is geweest.
Ook bestaat de mogelijkheid dat b.v. een kroon of drukker, zonder dat men zich dit
bewust is, wordt gestoten of een klap krijgt, waardoor deze niet meer zuiver recht
op de kast aansluit en zodoende lek raakt, terwijl dit niet zichtbaar is. Daarom zijn
vaak ook deze knoppen in de kast verzonken of anderszins ingebouwd, om dit
risico te voorkomen.

Speciale duikershorloges
Horloges die voor hobby of (semi-) professioneel duiken worden gebruikt, dienen
aan een testnorm van minimaal 15 Atm. of hoger te voldoen. Deze horlogekasten
zijn erop geconstrueerd om niet alleen een hoge waterdruk te kunnen weerstaan,
doch ook om ernstige temperatuurschommelingen te overleven. Zo zijn van deze
horloges de glazen veel dikker, de kasten veel zwaarder en ook de afdichtings-pakkingen
veel zwaarder uitgevoerd. Ook moet de achterdeksel minimaal gesloten worden met
een schroefsluiting en zal de gelijkzetknop (kroon), waarin zich meerdere afdichtingen
bevinden, veel groter zijn en na bedieningsgebruik aan de kast moeten worden
vastgeschroefd om extra afsluiting te verkrijgen en het lekkage-risico van stoten
te verkleinen. Professionele zorg voor de waterdichtheid van deze horloges is
vanzelfsprekend een eerste vereiste. Een jaarlijkse controle is minimaal noodzakelijk.

Condensvorming
Ook bij goed afgesloten waterdichte horlogekasten is het mogelijk dat er condens
optreedt aan de binnenkant van het glas. Dit behoeft echter niet altijd aan te tonen
dat het horloges “lek” is, doch kan ontstaan wanneer het horloge plotseling afkoelt.
Wanneer bijvoorbeeld een horloge tijdens het skiën onder de handschoen of het jack
wordt gedragen en men zich behoorlijk heeft ingespannen, heeft het horloge een
behoorlijke temperatuur. Wordt het nu plotseling aan een koude omgeving blootgesteld,
dit kan ook voorkomen bij het zwemmen, dan koelt het glas sneller af dan de (metalen)
kast, die door de lichaamstemperatuur wordt “verwarmd”. De lucht die zich in de
horlogekast bevindt zal dan kunnen condenseren aan de binnenkant van het glas,
in de vorm van een lichte waas. Zodra het glas weer op temperatuur is gekomen
zal dit waasje vanzelf ook weer wegtrekken. Is er echter sprake van dikke druppels
aan het glas, dan duidt dit toch wel op een lekkage van de kast, waar liefst snel
iets aan gedaan moet worden om roestschade aan het uurwerk te voorkomen.
Indien de condensvorming een hardnekkige klacht is, dan kan de vakman het
horloge behandelen met droge lucht (hiervoor zijn sluitbussen in de handel).

overige informatie betreffende onderhoud

Korte samenvatting water- en stofbestendigheid (zie ook andere item op de website)

Ingewikkelde mechanische uurwerken en water/vuil gaan niet samen. Dus houd uw horloge ver van water en vuil, ook druppels water zijn verkeerd als het horloge niet uitdrukkelijk is gemaakt voor gebruik in water. Regelmatig controleren op waterdichtheid door specialisten is nodig bij horloges die met water in aanraking komen. Horloges met een opschrift "water resistant" kunnen (mits in goede staat verkerend) licht spatwater weerstaan, zoals bij handen wassen. Geadviseerd wordt om wel direct de spatwaterdruppels weg te vegen en het horloge te drogen.

Wanneer het opschrift "water resistant 3 ATM" is en het horloge in goede staat verkeert, kunt u het omhouden bij regen en kan spatwater niet direct kwaad. Ook hier het advies om zo snel mogelijk het horloge te drogen.

Een horloge met het opschrift "water resistant 5 ATM" geeft, mits in goede conditie, een wat betere waterbescherming. U kunt dan met dit horloge de auto wassen en de tuin sproeien. Ook hier weer het advies om het horloge goed te drogen na nat worden.

Het opschrift "water resistant 10 ATM" geeft aan dat het horloge, mits het zeer goed wordt onderhouden, nog wat beter tegen water kan. U kunt dan zwemmen aan de oppervlakte van water (dus niet onder water of duiken). In de regel zijn "water resistant"-horloges met een `waterdichtheid` hoger dan 5 ATM, voorzien van een geschroefde kroon.

ALS UW HORLOGE GEEN DICHTSCHROEFBARE OPWINDKROON HEEFT OF NIET REGELMATIG GECONTROLEERD WORDT DOOR EEN VAKKUNDIGE HORLOGEMAKER, HOUD DAN UW MECHANISCHE HORLOGE WEG BIJ VOCHT, WATER EN CHEMICALIËN.

VOOR ZWEMMEN EN DUIKEN ZIJN ER SPECIALE DUIKERHORLOGES.

Materiaal van de horloges:

Er zijn verschillende materialen voor de horlogebehuizing. Meestal RVS (geborsteld of gepolijst roestvrij/-vast staal), maar ook titanium, verguld in rood- en geelgoud, kunststof enz.

Al deze materialen hebben hun eigen voor- en nadelen, houd u rekening met onderhoud en gebruikseigenschappen van de materialen. Goud is bij voorbeeld heel zacht, titanium hard.

Voor de glazen worden verschillende materialen gebruikt. Het een is harder dan het ander. Soms wordt kunststof gebruikt, meestal echter (mineraal)glas, vaak ook gehard. Het meest optimale is saffier-glas, wat extreem hard en krasbestendig is.

Echter voor alle materialen geldt dat zand en ander hard materiaal het glas kan (en zal) bekrassen en beschadigen. Afhankelijk van het materiaal dus in meer of mindere mate. Houd uw horloge dan ook bij steen, zand, staal en bijtende stoffen vandaan.

Bandjes van leer en staal:

De leren bandjes zijn over het algemeen gemaakt van rundleer. Omdat leer de eigenschap heeft om (transpiratie)vocht op te nemen, is dag-en-nacht dragen van het horloge slecht voor de leren band.

Deze zal snel verouderen door het hoge vochtgehalte in het leer. Door het horloge ‘s nachts af te doen droogt het leer en gaat de band zodoende langer mee.

Overigens zijn horlogebanden veelal goed bij te bestellen.